Waarom vertrouwen op autoriteit echte communicatie in de weg staat.
De vrouw overhandigde mij een lijstje. “Dit is mijn dieet, dit heb ik de afgelopen 15 jaar elke dag gegeten”. Op het papiertje stond een voorbeeld maaltijd en daaronder wat opties om het af te wisselen. “Dit gebruikt u om te kiezen wat u kunt eten?” probeerde ik nog. “Nee, dit is wat ik elke dag heb gegeten de afgelopen 15 jaar” was haar besliste antwoord. “Dat moest van de huisarts”.
Ik was geschokt. Blijkbaar was er niemand in haar netwerk die de moeite had genomen om dit aan haar uit te leggen. En ongetwijfeld was dit ook niet de bedoeling van haar huisarts geweest, maar had het wel een enorme impact op haar leven gehad. Na geduldig met haar alles door genomen te hebben begreep ze dat het niet zo letterlijk bedoeld was geweest en dat ze echt meer opties had om te variëren.
Extreem voorbeeld
Dit lijkt een extreem voorbeeld, maar ik kom in mijn dagelijkse werk regelmatig mensen tegen die hun autoritaire positie gebruiken om zaken voor elkaar te krijgen en niet altijd stilstaan bij de consequenties van die opdrachten. Soms omdat zij ook de druk van bovenaf voelen en dat weer doorzetten naar hun medewerkers. En soms ook omdat ze niet beseffen dat hun positie maakt dat de ander het gevoel heeft dat ze de opdracht moeten opvolgen omdat er anders consequenties aan verbonden kunnen zijn. Veel van mijn dagelijks werk betreft dan ook het vergroten van het handelingsperspectief van beide kanten.
Blijven communiceren
De communicatielijnen open blijven houden en je eigen grenzen daarin bewaken is dan ook essentieel om verder te kunnen komen. Niet direct het gesprek over de inhoud voeren, maar ook waarnemen wat de boodschap met de ander doet. Als leidinggevende heb je zeker die verantwoordelijkheid juist omdat de positie jouw autoriteit verleent. Oog hebben voor de lichaamstaal van de ander. Soms is de boodschap non-verbaal zo duidelijk dat het mij verbaast dat de ander echt het gevoel heeft dat de ander positief reageert. Letterlijk nee schudden, terwijl ja wordt gezegd” bijvoorbeeld. Waarna de leidinggevende opgewekt tegen mij zei “nou dat ging goed”.
Gelijkwaardigheid
Als leidinggevende is het belangrijk om te streven naar een gelijkwaardige positie. Juist als je je medewerkers het vertrouwen geeft om de verantwoordelijkheid te pakken komen er veel meer mogelijkheden. En blijf waarnemen wat jouw communicatie met de ander doet en probeer eens om op de non verbale uitingen te reageren in plaats van wat er wordt uitgesproken. En dat kun je als medewerker andersom ook doen. Ik kan jullie verzekeren dat je gesprekken voortaan heel anders gaan lopen.
Lees hier waarom niet communiceren bij verandering geen succes is.