Waarom praten over vroeger in de weg staat van verandering ?
“Ik doe dit al 20 jaar en dit heeft nooit eerder gewerkt” of “Dit hebben we al eerder uitgeprobeerd en toen was het ook al geen goed idee”. Er is bij de start van een veranderproces altijd wel iemand die dit soort opmerkingen maakt, in de geest van “vroeger was alles beter”. In het begin van mijn carrière kon ik mij daar mateloos aan ergeren, want het zijn niet echt helpende opmerkingen. Vooral niet als de rest van de groep met heel veel positieve energie mooie ideeën aan het benoemen is. Zo’n opmerking kan dan de energie van de hele groep naar beneden halen.
Het punt is alleen dat dit soort opmerkingen altijd een reden hebben. Verandering is voor veel mensen best bedreigend. Dus ik heb geleerd om dit soort opmerkingen op een andere manier te benaderen.
Selectief geheugen
We onthouden over het algemeen alleen de mooie ervaringen die we hebben gehad (én de hele negatieve traumatische ervaringen, maar dat is voor een andere keer… )
Een selectief geheugen is geen bewuste actie. Onbewust slaan we de ene informatie op en de andere niet. Hier kun je helaas geen keuzes in maken. Hoe het selectief geheugen precies werkt, is niet bekend. Maar we krijgen iedere dag zoveel prikkels, ervaringen en indrukken dat we gewoon niet de mogelijkheid hebben om alles te verwerken en op te slaan. En hoe langer we leven hoe meer we geneigd zijn om vooral de positieve ervaringen van vroeger wat gekleurd op te slaan.
Identiteit
Er is al wel veel onderzoek gedaan naar hoe het geheugen werkt in relatie tot je identiteit. Je identiteit wordt mede gevormd door de ervaringen die je opdoet in je leven. Alleen zorgt o.a. ons selectieve geheugen er voor dat de herinneringen die we aan deze ervaringen hebben op een bepaalde manier opgeslagen worden. We filteren die herinneringen niet alleen op basis van onze overtuigingen en waarden, maar we maken er soms zelfs een hele andere ervaring van. Als je aan twee verschillende mensen vraagt die dezelfde ervaring hebben gehad om aan te geven wat ze hebben meegemaakt dan krijg je twee verschillende verhalen.
Vroeger en verandering
Dus wanneer ik nu een dergelijke opmerking krijg, neem ik even de tijd om te achterhalen waar het vandaan komt. Iedere mening is waardevol, maar het is soms belangrijk om eerst de context helder te krijgen. En ook de mensen die “ja, maar” roepen hebben een waarde in te brengen. Het is belangrijk om het op zo’n manier in te brengen dat het helpend kan zijn aan het proces. Een veranderproces betekent vaak ook een verandering van rollen en als die nauw verweven zijn met de identiteit van die persoon dan is het belangrijk om samen te achterhalen of we de rol opnieuw kunnen bepalen.
Ben je benieuwd hoe ik dat aanpak of worstel je zelf met een veranderproces en mensen die in de weerstand zitten neem dan vrijblijvend contact met mij op.
Lees hier mijn blog over Verandering kun je leren